Surowce

Surowce

 Mianem zielonej rewolucji okresla sie proces zwiększenia produktywności rolnictwa poprzez zastosowanie wydajniejszych i bardziej odpornych na szkodniki i choroby odmian roślin uprawnych, zastosowanie w duzych ilosciach nawozow sztucznych oraz pestycydow, zastosowanie srodkow agrotechniki oraz mechanizacji rolnictwa.
Skutkiem zielonej rewolucji w rolnictwach sytych krajow wysokiej cywilizacji pracuje obecnie po pare procent spoleczenstwa. Zielona rewolucja zmniejszyla takze skale glodu i niedozywienia w krajach III Swiata. Produkcja srodkow zuzywanych w rolnictwie takze angazuje wytworczosc podobnie jak produkcja maszyn i energi dla rolnictwa. Jednak nawet biorac to pod uwage nowoczesne uprzemyslowione rolnictwo i galezie przemyslu pracujace dla niego, zatrudniaja niewiele osob.

Wydajnosc pracy gornikow zalezy od warunkow geologicznych w jakich polozone sa poklady wydobywanych surowcow a takze od uzywanej do wydobycia technologii. Pesymisci od lat twierdza ze koncza sie poklady latwo dostepnych surowcow a optymisci mowie ze caly czas odkrywane sa nowe zasoby i metody ich efektywnej eksploatacji. Prawda jest zas ze faktycznie podejmowana jest eksploatacja zasobow ropy naftowej lezacych kilometry pod ziemia, gdzie koszt prac poszukiwawczych, przygotowania wydobycia i samego wydobycia jest bardzo wysoki. Z drugiej jednak strony petro koncerny zajmuja szczyty rankingow najwiekszych i najbardziej zyskownych koncernow swiata.
Wydajnosc pracy w gornictwie wegla kamiennego caly czas rosnie. Zatrudnienie w odkrywkowym gornictwie wegla kamiennego w USA i Australi jest wrecz znikome na tle zatrudnienia i wydajnosci pracy w kopalniach glebinowych.
Na potrzeby gornictwa pracuje przemysl maszynowy a koszt pracy maszyn jest czesto znacznie wiekszy niz koszt pracy gornikow. Przemysl surowcowy zuzywa tez sporo drozejacej energi.
Zaklady gornicze i przetworcze zmuszane sa do pokrywania kosztow restauracji zdewastowanego ich dzialalnoscia srodowiska naturalnego oraz zaprzestania stosowania szczegolnie brudnych technik wzbogacania i przerobu wydobytych surowcow. Ma to oczywiscie wplyw na cene surowcow.

Ekonomista David Jacks z Uniwersytetu Simona Frasera analizuje w swojej nowej pracy zmiany realnych cen 30 surowców na przestrzeni ostatnich 160 lat.
"The Economist" krotko omawia ta wazna prace:
http://www.economist.com/news/finance-and-economics/21578992-short-term-gyrations-commodity-prices-may-do-more-damage-long-run

Autor badań stwierdzil ze cen surowców charakteryzują długookresowe trendy, średniookresowe cykle (zidentyfikował ich 140) oraz krótkie okresy wzrostów i spadków (w tym spekulacyjne), ktorych było 135.

Badacz zidentyfikował klastry supercykli ropoczynajace sie w dekadach lat 1890, 1930 and 1960 ze szczytowymi cenami w dekadach lat 1910, 1950 i 1970.
Długookresowy trend podniósł głownie ceny surowcow kopalnych. Ceny ropy naftowej i gazu ziemnego wzrosly od 1950 roku az o 300%. Natomiast ceny surowcow rolniczych spadly. Od 1950 roku populacja ziemian wzrosła 2.8 raza zas produkcja surowcow rolnych wrosla az 3.6 raza. Faktycznie wiec jestesmy wszyscy lepiej odzywieni niz dawniej a w dodatku zywnosc jest tania.
Szybko industrializujace sie kraje zuzywaja ogromne ilosci surowcow przemyslowych powodujac systematyczny sredniokresowy wzrost ich cen. Tak było po 1890 roku w USA i tak jest obecnie od nowego wieku z Chinami.
Krótkie okresy wzrostów i spadków sa w stanie szybko odchylic ceny surowcow od lini trendu nawet ponad 100% ! Zjawiska takie sa wybitnie szkodliwe dla wzrostu gospodarczego i stabilnosci calego systemu jako ze ceny sa podstawowa i niezastapiona informacja w gospodarce. W sytuacji szybkiej zmiennosci cen nie sposob jest prowadzic racjonalnie gospodarki a zwlaszcza podejmowac decyzji inwestycyjnych. Przykladem spekulacyjnych szalenstw niech beda ceny ropy naftowej w 2008 roku.

Niepokojacym zjawiskiem jest szybko rosnaca konsumpcja zywnosci (zwlaszcza pochodzenia zwierzecego) przez bogacacych sie ekspresowo chinczykow. Dotychczas dotowanie produkcji surowcow rolnych w Europie i USA (dotychczasowych panow systemu swiatowego) prowadzilo do obnizania cen wszelkich surowcow rolnych na rynku swiatowym. Produceni zywnosci z krajow III Swiata zmuszeni byli do taniego eksportu zywnosci do Europy i USA. Za wyprodukowanie kilograma bananow plantacja w Kostaryce dostaje 11 centow ! W sytuacji kiedy chinczycy systematycznie przesuwaja sie w produkcji w strone wyrobow o duzej wartosci dodanej, dotacyjna bron Europy i USA zadziala przeciwko nim !