Miedzy inwestycja a marnotrawstwem i oszustwem

Miedzy inwestycja a marnotrawstwem i oszustwem

 ViaTOLL to elektroniczny system poboru opłat za przejazd drogami krajowymi. Opłacie podlegają pojazdy samochodowe lub zespoły pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz autobusy niezależnie od dopuszczalnej masy całkowitej.
W 2014 roku systemem pobrano opłaty w wysokości 1,42 mld zł a w 2015 roku 1.5 mld zlotych. Lacznie pobrano ponad 5 mld zł oplat a koszt budowy systemu przekroczył 1.2 mld złotych. Zdaniem kierowcow system dziala zle i sie czesto myli.
Dzięki viaAUTO oplaty mozna takze automatycznie pobierac od samochodow osobowych. Usługa jest malo popularna bowiem aby otrzymac urzadzenie trzeba za nie zaplacic.
Na okres 2014-2023 na budowe drog krajowych i autostrad zaplanowano wydac 198 mld zł czyli tyle ile viaTOLL zebrałby przy wplywach z 2015 roku przez 132 lata nie liczac kosztow uzycia systemu i obsługi kredytu !
Polscy przewoznicy tylko za przejazdy po drogach niemieckich placa rocznie około 2.5 mld złotych.
A przeciez samochody jezdza ( i niszcza je ) nie tylko po drogach krajowych i autostradach.

Sprawny system transportowy potrzebny jest gospodarce. Na dobrych drogach jest mniej wypadkow i nizsze sa koszta leczenia ich ofiar. Mniejsze jest zuzycie paliwa i obciazenie srodowiska naturalnego spalinami oraz zuzycie samochodow i koszty ich napraw. Mniejszy jest czas pracy kierowcow i ilosc uszkodzonego w transporcie towaru. Sprawny transport pozwala zmniejszyc powierzchnie magazynow. Budowa i utrzymanie dobrego systemu transportowego jest inwestycja jak kazda inna i musi / powinna rzadzic sie zasadami optymalnej alokacji kapitalu.

Zdecydowana wiekszosc firm jest rentowna i placi podatki. Firmy zachodnie nie placa w Polsce podatkow ale w zachodniej centrali placa i powinny w Polsce, gdzie tworzona jest wartosc dodana, podatki placic. Czesc zebranych podatkow jest przeznaczana na pomoc bankrutujacym, schylkowym firmom bez przyszlosci. Gornicy zeruja na narodzie. Zeruje na nim WSI-okowy LOT. Pomysl aby urzednicy zabierali pieniadze rozwijajacym sie rentownym firmom i dawali je wedlug korupcyjnych kryteriow bankrutom jest nieprzytomnie głupi !

Cena towaru czy usługi w gospodarce jest bardzo wazna informacją wplywajaca na podejmowanie wlasciwych decyzji przez wszystkie podmioty na rynku. Ksiezycowe ceny oderwane od realiow funkcjonowaly w systemie komunistycznym. Zarowno ceny zanizone ( w skrajnej sytuacji za darmo ) jak i zawyzone bardzo zle wplywaja na funkcjonowanie mechanizmu gospodarczego.

Afera z ustawionymi przetargami na budowe drog dowiodła ze kontraktowane ceny byly mocno zawyzone. Skoro budowa drog na latwym i plaskim polskim terenie kosztowała nieomal tyle samo co w bardzo trudnych warunkach w krajach zachodnich gdzie place sa 4-7 wyzsze niz w Polsce, to kazdemu daje to do myslenia. Calosc srodkow pomocowych z Unii Europejskiej przeznaczona na budowe drog wywoza do siebie zachodnie firmy budujace w Polsce drogi.

Zakupy w marketach dowodza ze zywnosc bezsensownie wozi sie po calym kraju mimo iz produkowana jest ona rowniez na terenie calego kraju. To skutek zbyt taniego transportu.

W europejskim modelu podatkowym paliwa oblozne sa bardzo wysokimi podatkami. Paliwa na zachodzi oblozone sa znacznie wyzszymi podatkami niz w Polsce. Natomiast produkowane paliwa sa tam tansze niz w Polsce co wynika z korupcji i niegospodarnosci w Orlenie i Lotosie zarzadzanych do niedawna przez przyglupow. Dochody z podatkow od paliw sa najwazniejszym dochodem w budzetach panstw.
Dochody z paliw w intencji sa "przeznaczane" ( budzet jest homogeniczny ) na budowe i utrzymanie sieci drog oraz na ochrone zdrowia a w tym leczenie ofiar wypadkow.
Zwrocmy uwage ze szerokie uzycie samochodow elektrycznych z nieopodatkowanym "paliwem" wywrociłoby europejski model i byc moze wysokie opodatkowanie elektrycznosci dla aut bedzie konieczne !
Poniewaz silniki Diesela maja wyzsza sprawnosc to paliwo do nich powinno byc oblozone wyzszym podatkiem ( zuzycie drog ) niz benzyna. Silniki Diesala emituja takze zabojcze dla zdrowia czastki DEP ( diesel exhaust particle ) i z tego powodu ( ochrona zdrowia ) paliwo do nich znow powinno byc znacznie drozsze nia benzyna. Poza tym olej dieselowski jest drozszy w produkcji niz benzyna.

Temat zuzywania czy wrecz dewastowanie drog przez samochody jest dosc szeroki. Spory wplyw maja czynniki atmosferyczne. Minimum zuzycia drogi wystepuje przy srednich predkosciach jazdy samochodow. Generalnie zuzycie drog przez samochody osobowe jest znikome na tle zuzycia ich przez samochdy ciezarowe.
Duza, mocno przeladowana ciezarowka potrafi zniszczyc droge w takim stopni jak MILION malych samochodow osobowych.
Mimo iz samochody osobowe maja maly wklad w zuzycie drog to jednak zajmuja na nich miejsce !

Dla dróg krajowych klasy A i S lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną viatoll, opłaty wynosza dla samochodow o masie 3.5-12 ton 0.4-0.35-0.28-0.2 Euro za kilometr w klasach zanieczyszczania spalin Euro 2/3/4/5.
Natomiast dla samochodow o masie ponad 12ton oplaty wynosza 0.53-046-0.37-0.27 Euro za kilometr. Z oplat tych wynika ze pokrywa ona wylacznie szkody zdrowotne jako ze z nimi sa one skorelowane.
Stopien zuzycia drog przez samochody ciezarowe ma sie nijak do pobieranych oplat. Obecne oplaty maja zachecac do kupowania nowych ciezarowek, to jest do napedzania zachodniej gospodarki.

Racjonalne podniesienie oplat dla duzych ciezarowek poskutkowałoby niewielkim podniesieniem cen detalicznych dla konsumentow ale byc moze wymusiłloby choc niewielka racjonalizacje transportu.
Z kolei podniesienie oplat za transport miedzynarodowy daloby wplyw budzetowy.
Obecnie kierowcy samochodow osobowych placa za duzo a ciezarowych za malo. Za przejazd samochodem osobowym odcinka Konin - Świecko ( A2 - Autostrada Wielkopolska czyli złodziej Kulczyk ) płaci sie horendalne 76 złotych. Przejazd ledwie 150-kilometrowego odcinka z Nowego Tomyśla do Konina kosztuje 54 złote. Czy droga A2 zbudowana jest na Marsie ?

Przekladamy pieniadze z kieszeni do kieszeni. Jednoczesnie kierowcy sa tez konsumentami.
Ale jak powiedziano ceny musza byc racjonalne i przekladanie pieniedzy z kieszeni do kieszeni roznych podatnikow nie powinno miec miejsca.

W rozkladajacej sie gospodarce Ukrainy maja miejsce rozne cuda. Na przyklad produkcja hut jest rentowna pod warunkiem nierentownej pracy przewozowej kolei ktora za tanio wozi surowce i stal.

Suma sumarum. Nie ma zadnego powodu aby inwestycja w drogi nie byla rentowna. Wszystko to bedzie mialo sens jesli:
- przetargi na budowe drog nie beda ustawiane. Jest problem ze skorumpowanymi "polskimi" sadami
- platne beda wszystkie autostrady
- drozsze (ale odrobine tansze niz na zachodzie) bedzie paliwo dieselowskie
- wyzsze beda oplaty od ciezarowek ( zwlaszcza tranzyt ) a znacznie mniejsze od samochodow osobowych a ciezarowki beda tankowac ( czyli placic podatek ) w Polsce

Niemcy sa za wprowadzeniem opłat za korzystanie z niemieckich autostrad przez obcych. Sprzeciwia sie temu KE.
"Rząd federalny jednoznacznie udowodnił, że przepisy o opłatach autostradowych są zgodne z prawem unijnym... Nikt nie będzie dyskryminowany, opłaty od infrastruktury będą pobierane od wszystkich posiadaczy samochodów. To co robimy w dziedzinie opodatkowania ruchu drogowego należy do wyłącznej suwerenności państwa, Bruksela nie ma tu żadnych kompetencji... Zadeklarował jednocześnie swój "brak zrozumienia" dla działań Komisji Europejskiej w sprawie opłat autostradowych."