Inwestycje infrastrukturalne 24
Stworzona infrastruktura ma swój czas życia. Planując inwestycje infrastrukturalną trzeba wybrać odpowiedni - optymalny horyzont czasowy użytkowania. Planowy czas zycia dróg wynosi 8 lub 15, 30 lub 60 lat. Oczywiście okres życia drogi uwzględnia prowadzone naprawy i remonty. Im trwalsza droga tym wyższy jest koszt jej budowy. Jeśli kapitał jest tani to budujemy trwalszą infrastrukture. Porównujac koszt budowy wyrobów autostradopodobnych w Polsce i autostrad w Niemczech należy to wszystko brać pod uwage.
Drogi niszczone są przez rózne czynniki
- Poruszające się samochody. Przeprowadzone już w latach pięćdziesiątych rozległe badania AASHO Road Test wykazały, że uszkodzenia są proporcjonalne do czwartej potęgi nacisku na oś i proporcjonalne do ilości osi pojazdu. W przypadku pojazdów o masie przekraczającej mase dopuszczalną zniszczenia rosną wprost gwałtownie. Mocno przeładowana duża ciężarówka potrafi niszczyc droge tak jak milion samochodów osobowych.
- Mrozy powodują zamarzanie wody wypelniajacej szczeliny i powstawanie niszczacych naprężen
- Woda przeciekająca przez szczeliny w drodze podmywa i wyplukuje dolne warstwy powodujac pękanie i załamywanie sie jezdni. Droga powinna mieć odpowiedni profil aby woda nie tworzyła kałuż na niej. Droga musi miec odpowiedni system drenażowy.
- Wysokie temperatury powodują utlenianie i uszkodzenia termiczne mieknącego asfaltu.
Dostępne sa niedrogie urządzenia pomiarowe do zainstalowania w samochodzie słuzby drogowej. Mierzy sie w czasie wolnej jazdy różne pochylenia drogi i jej nierówności. Jednoczesnie filmuje się jezdnie. Po pomiarach można podjąć decyzje o naprawach i remoncie dróg czy mostów. Mozna też egzekwować gwarancje dane przez firme która wadliwie zbudowała droge.
Na koszt inwestycji infrastrukturalnej składa sie miedzy innymi koszt materiałów oraz pracy ludzi i maszyn. Postęp w technologi budowy dróg jest bardzo niewielki. Koszt budowy kilometra / mili autostrady może byc bardzo zróżnicowany. Za wikipedia:
Connecticut Turnpike — $3,449,000 per mile
New Jersey Turnpike — $2,200,000 per mile
Pennsylvania Turnpike (Delaware Extension) — $1,970,000 per mile
Northern Indiana Toll Road — $1,790,000 per mile
Garden State Parkway — $1,720,000 per mile
Massachusetts Turnpike — $1,600,000 per mile
Thruway, New York to Pennsylvania Line — $1,547,000 per mile
Ohio Turnpike — $1,352,000 per mile
Pennsylvania Turnpike (early construction) — $736,000 per mile
Biorąc pod uwage inflacje dolara ( i każdego pieniadza papierowego ) sam koszt budowy wydaje sie stać w miejscu ale rośnie koszt materiałow i ewentualnych wywłaszczeń gruntu.
W gruncie rzeczy kapitał zainwestowany w infrastrukture broni się przed inflacją !
Poruszające się pojazdy powodują ścieranie drogi i opon. Powstaje zanieczyszający srodowisko kurz, który częściowo zostaje spłukany z drogi zanieczyszajac wody. Emitowane są wielocykliczne weglowodory aromatyczne ale także nikiel, miedz, cynk, kadm i ołow.
Zanieczyszczenie środowiska naturalnego ( także hałas ) przez transport drogowy jest potężne.
Transport drogowy ma potężny wpływ na ekonomie krajów. W Unii Europejskiej 85% przewozów pasazerskich wykonuje transport drogowy. Przewozi on także 45% towarów ale kolej wozi głównie tylko ładunki masowe i sztucznie zawyżony jest jej wskaznik udziału.
W krajach UE wszelkie podatki i opłaty zawarte w sprzedawanych paliwach dla samochodów są największym wpływem podatkowym dla państwa !
Sztuka budowy ulic i dróg jest tak stara jak ludzka cywilizacja. Utwardzone kamieniami ulice w mieście Ur na Środkowym Wschodzie pochodzą sprzed 4000 lat przed Chrystusem. Z tego samego okresu pochodzą drogi znalezione w Glastonbury w Anglii.
500 lat przed Chrystusem Dariusz I Wielki zbudował w Rersji Droge Królewską, najlepsze drogi w świecie tamtych czasow. Drogi przetrwały okres rzymski. 312 lat przed Chrystusem Imperium Rzymskie rozpoczeło budowe potęznego systemu dróg w Europie i połnocnej Afryce. Drogi służyły do prowadzenia kampani militarnych ale też do handlu. Z Rzymu wychodziło 29 głownych dróg. Drogi mają laczna długość 78 tysięcy kilometrów ! Jak na tamte czasy i prymitywna technologie wysiłek Imperium był przeogromny.
W Polsce triumf szlachty-pańszczyzny-kontrrefomacji przyniósl straszliwy regres cywilizacyjny na kazdym polu, zakończony utratą państwowości. Polska aż do późnego średniowiecza "szybko" się rozwijała. "Peryferyjny Kapitalizm Zalezny":
"Wreszcie kiedy pod rządami zaborców w XIX wieku stawiane są w rozkładających się mieścinach, na pustym terenie, nowe domy dochodzi do nieoczekiwanych okryć. Pod półmetrową warstwą gleby odkrywane są zachowane w dobrym stanie brukowane ulice z XVI wieku.
W Polsce nie budowano całymi wiekami kamiennych mostów. Istniały tylko prowizoryczne, drewniane mosty. Kazdy kto się nimi przeprawiał podejmował spore ryzyko. Nieomal w każdym języku europejskim są drwiące z Polskich mostów przysłowia. Po niemiecku, angielsku i czesku: „Ein Polish Bruk”, „Alle Bruken im Lande Polen”, „The bridges of Poleland”, „Polsky most, Nemcky Post”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz