Ekibastuz to miasto (124 tysiecy mieszkancow ) w pólnocno-wschodnim Kazachstanie w Ekibastuskim zagłębiu węglowym gdzie wydobywa sie węgiel kamienny metodą odkrywkową. Miasto ma port lotniczy; przemysł metalowy i przemysl materiałów budowlanych.
Odkryte pod koniec XIX wieku duze zloza wegla zaczeto wkrotce eksploatowac w malej skali. Jest to obecnie jeden z najwiekszych i najbardziej perspektywicznych pokladow wegla kamiennego w swiecie. Do zalozonej w 1899 roku wioski Ekibastuz doprowadzono linie kolejowa. Rewolucja pazdziernikowa jednak opustoszyla kompletnie wioske, ktora zaludniono ponownie dopiero w 1945 roku a pierwszy transport wegla wyjechal koleja dopiero w 1954 roku.
W latach 1920-1950 funkcjonowal w poblizu duzy oboz pracy przymusowej, GULAG w ktorym wieziono takze Aleksandra Solzenicyna. W programach deportacji do Kazachstanu przymusowo przesiedlono ponad milion ludzi. Po II Wojnie prowadzono intensywna industralizacje. Od 1 grudnia 1991 prezydentem - dyktarorem jest Nursułtan Nazarbajew, a konstytucja gwarantuje mu możliwość ubiegania się o reelekcję dowolną liczbę razy.
Rosjanie zbudowali w poblizu Ekibastuz dwie duże elektrownie cieplne GRES-1 o mocy 4000 MW i GRES-2 o mocy1000 MW.
Osiem blokow, o mocy 500MW kazdy, w elektrowni GRES-1 oddano do uzytku w latach 1980-1983. Az do upadku ZSRR elektrownia była sprawna. Niestety Kazachowie nie bardzo wiedzieli co dalej robić z tak cennym spadkiem po ZSRR. System gospodarczy niepodłegłego juz kraju uległ bowiem dezintegracji. Z powodu fatalnego zarzadzania i niepodejmowania prac remontowych i konserwacyjnych moc elektrowni cały czas spadała. Rozkradziono oprzyrzadowanie kontrolno pomiarowe. W 1996 roku moc elektrowni spadła z 1600 MW do 1000MW. W okresie 1996-2008 włascicielem elektrowni była amerykanskia firma AES Corporation, ktora zapłaciła za nia zaledwie 150 mln dolarow.
Moc elektrowni dalej spadała. W 1999 roku pracowała ona (tylko jeden blok) z moca circa 200MW. Nowy wlasciciel stopniowo "podniósł" (tak przynajmiej podaje) zdolnosci generacyjne elektrowni na ponad 1000MW ale elektrownia pracowała z mocą okolo 300MW z prozaicznego powodu braku klientow którzy płaciliby za dostarczona energie elektryczna !
W 2008 roku AES Corporation sprzedała elektrownie spolce Kazakhmys. W grudniu 2009 społka ta sprzedała polowe udziałow w elektrowni panstwowemu funduszowi Samruk-Kazyna za 690 milionow dolarow. Nowy wlasciciel ma zainwestowac w elektrownie miliard dolarow i odzyskac dawna moc 4000 MW głownie poprzed odtworzenie rozkradzionych systemow kontrolno - pomiarowych i ich zmodernizowanie co ma potrwac do 2016 roku.
W elektrowni Ekibastuz GRES-2 zbudowano tylko dwa z planowanych osmiu blokow. Rozpoczety trzeci blok nie zostal dokonczony. Elektrownia ma najwyzszy w swiecie komin o wysokosci az 420 metrow. Wytwarzana w elektrowni moc miała byc przesyłana linia Ekibastuz–Kokshetau zaprojektowana na najwyzsze w swiecie napiecie 1150 KV ale z powodu przerwania budowy elektrowni, linia pracuje pod napieciem 400KV zupelnie wystarczajacym do wyprowadzenia aktualnej wytwarzanej mocy. Okolo 80% wytwarzanej przez elektrownie energi eksportowane jest do Rosji bowiem gospodarce Kazachoch nie potrzeba energi elektrycznej. Wzgledny stan elektrowni wynika z tego ze rosyjski Inter RAO UES posiada 50% jej udzialow.
Kazachstan posiada takze wielkie zloza ropy naftowej (cztery miliardy ton), gazu ziemnego oraz rudy żelaza, uranu, chromu, miedzi, cynku, ołowiu, fosforytów, chromu, manganu, srebra i złota. Eksploatacja ich przynosi duze dochody. Kazachom zyje sie jednak nedznie bowiem sa on zawlaszczane przez rzadzaca oligarchie. PKB per kapita liczone wedlug PP przekracza 14000 dolarow a wiec jest calkiem spore. Kazachstan jest państwem kontrastow. Tutaj skrajna wiejska bieda przeplata się z przepychem centrum wielkiego miasta, Astana czyli stolica, została zbudowana jako stolica od nowa, przy udziale słynnych architektów i urbanistów z całego świata. Jest w niej Muzeum Pierwszego Prezydenta, jednego z najbogatszych ludzi na świecie.
Lietuvos Energija planuje budowę nowej elektrowni o nazwie Wisagińska Elektrownia Atomowa w poblizu zamknietej elektrowni. Wspolnikami przedsiewziecia miala byc Polska i Estonia ale poki co nic z projektu nie wychodzi bowiem na koniec 2011 roku Polska Grupa Energetyczna podjęła decyzję o zawieszeniu swojego zaangażowania w budowę elektrowni jądrowej w Visaginas na Litwie` z powodu braku rentownosci projektu. Do wiadomosci Iitwinow powoli dochodzi ile beda musieli zaplacic za nowa elektrownie i to ze ich na nia po prostu nie stac.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz