wtorek, 10 września 2013

Mit II RP

Mit II RP

Peryferyjna i skorumpowana III RP wyraznie nawiązuje do zlikwidowanej, III swiatowej, skorumpowanej II RP.  Historia upadłej II RP niczego nie nauczyła polskich elit.

Ogromnym problemem dla przedwojennej gospodarki był kapitał zagraniczny.
Największy udział ma wtedy w polskiej gospodarce kapitał Francuski, Niemiecki, USA i Belgii. Cały kapitał Niemiec i USA współpracuje w grupie Harrimana.
Udział kapitału obcego wynosi w 1927 – 21%, 1934 – 47% i w 1938- 43%. Obcy kapitał nie budował nowych przedsiębiorstw a jedynie wykupywał istniejące. Rozbudowy i modernizacje firm były czymś wyjątkowym. Spadek udziału w 1938 roku wynikł z wykupu Śląskich, niemieckich przedsiębiorstw. Obcy kapitał ma w 1937 roku ponad 40% udziału w spółkach akcyjnych.
Udział obcego kapitału w przemyśle elektrotechnicznym wynosił 55%, górniczo-hutniczo- metalowym 57% a w naftowym aż 87%.

Przedsiębiorstwa zagraniczne czyniły wszystko aby nie płacić podatków w kraju i repatriować zysk zagranicę. Rząd ujawniane przypadki przestępstw i nadużyć traktuje bardzo łagodnie a firmy lekceważą regulacje. Uprzywilejowanie obcego kapitału miało podłoże polityczne. Akcje przeciw niemu spotykały się z interwencjami dyplomatycznymi których słaby rząd nie mógł lekceważyć. Politycznym tłem wywozu zysków z Polski była niewiara w trwałość państwa polskiego, które uważano za państwo sezonowe. Gdyby nie to zyski byłyby inwestowane w Polsce. Niewiara ta wynikała z obserwacji nieudolności polskiego rządu.

Dopiero gdy w kwietniu 1936 roku Bank Polski traci w dewizach i złocie duża cześć aktywów rząd decyduje wprowadzić dekretem ograniczenia transferu dewiz. Zmniejsza to aktywność obcych inwestorów i poprawia stan gospodarki. Widmo kryzysu walutowego pojawia się wielokrotnie. Polski kapitał był słaby i rząd nie robił nic aby doprowadzić do jego wzmocnienia i akumulacji. Rząd promował obcy kapitał licząc naiwnie na napływ nowoczesnej techniki przemysłowej oraz potrzebnych dewiz. Nic takiego nie nastąpiło. Nowoczesne zakłady powstały wyłącznie finansowane z budżetu państwa. Obcy kapitał przoduje w działaniach negatywnych, kartelizacji i drenażu rynku. Rząd decyduje się na przymusową demonopolizacje w praktyce dopiero po Wielkim Kryzysie.

Kryzys w Polsce ma szczególnie ciężki i długotrwały przebieg. Konsumpcja z poziomu 380 zł na osobę w 1928 roku spada do 130 zł w 1934. Masowe bezrobocie w miastach zmusza pozostających bez środków do życia do kradzieży i prostytucji.
Skutki wielkiego kryzysu gospodarczego w II Rzeczypospolitej w latach trzydziestych XX wieku szczególnie dotkliwie odczuli chłopi. Wewnętrzna polityka rządów sanacji uczyniła z chłopów obywateli trzeciej kategorii. W warunkach potęgującej się nędzy na wsi i wyraźnego lekceważenia chłopskich postulatów, w walce z faszyzujacym reżimem zaczeto posługiwac sie strajkami. Organizowano bojkot targów oraz wstrzywano dowozu produktów rolnych do miast.
Aby zapobiec szybkiemu narastaniu przejawów niezadowolenia i nastrojów opozycyjnych w społeczeństwie reżim Piłsudskiego uciekał się do policyjnego terroru, przemocy i represji. Zamiast mediatorów do chłopów i ludowców wysłano uzbrojone oddziały policji i wojska. Rzad II RP strzela do strajkujących chłopów. Aresztowanych po strajkach chłopskich liczy sie w tysiacach. Zbombardowano strajkujace wsie ! Przesładowano mniejszosci narodowe.
W strajku chłopskim w 1937 roku wzięło udział około 4 milionów osób, głównie polskich chłopów. Policja otworzyła ogień, zginęło conajmniej 44 chłopów, 5 tysięcy aresztowano, ponad 600 uwięziono. Lacznie w strajkach chlopskich zastrzelono ponad 100 osób.
Czy az tak bardzo zakłamana była stalinowska propaganda twierdzaca ze panska Polska jest wiezieniem narodów.
W 1913 roku w wiezieniach na terenach zaborów trzymano okolo 17 tysiecy wieźniów. Polska juz w 1928 roku ma 29.8 tysiaca wiaźniów, w 1932 - 39.99, w 1936 – 55.34, w 1937 – 88.1 tysiąca. I miejsce w Europie ! Nawet faszystowska III Rzesza nie wtedy miała tylu wiezniów.

Garsc twardych danych statystycznych.

Moc zainstalowana wszystkich elektrowni w kraju wynosiła w 1938 roku zaledwie 1600 megawatów. Produkcja energii elektrycznej w Polsce była 14-krotnie mniejsza niż w Niemczech. Bez energii elektrycznej bylo 98% mieszkańcow wsi..
Spośród 618,800 budynków w polskich miastach w 1931 roku elektryczność była zaledwie w 234.300, wodociąg – w 90.200, a kanalizacja – w 80 000. Mniej niz co 10 budynek (61 000) miał wszystkie instalacje.

Na tysiąc mieszkańców Polska miała siedem telefonów, Czechosłowacja 15, Łotwa 39, Niemcy 53, Anglia 64, Dania 113.

W 1931 r. statystycznie jedną izbę mieszkalną zajmowały trzy osoby a 10,45 mln osób mieszkało w lokalach, w których na jedną izbę przypadały co najmniej cztery osoby.
Połowa ludności wiejskiej województwa kieleckiego zajmowała lokale, w których jedną izbę dzieliły co najmniej cztery osoby. W Warszawie w takich warunkach mieszkało 23,4% ludności. Dla porównania w Paryżu – 0,7% a w Berlinie – 0,3%.

W 1923 roku na 10 000 mieszkańców Polski przypadało 2,4 lekarza. W Niemczech – 7,3, na Łotwie – 7,9, na Węgrzech – 11,2.
Na ogólem 12.917 lekarzy w Polsce w 1938 r. jedynie 1466 pracowało na wsi, na której mieszkało 71% ludności kraju. W wojewodztach kresowych jeden lekarz przypadał na 130 000 mieszkancow wsi.

Az 23,1% mieszkańców Polski w 1931 roku nie umiało czytać ani pisać. W wojewodztwach kresowych analfabetyzm wynosił 50-70%.
W roku szkolnym 1938/1939 poza obowiązkiem szkolnym pozostawało 10.5% dzieci w wieku 7-13 lat.
Z powodu braku srodkow, chetnych nauczycieli i budynkow na wsiach realizowano w zasadzie jedynie program czterech klas.

Biorac pod uwage bardzo silną pozycje kosciola katolickiego całkowicie adekwatne jest stwierdzenie ze II RP była Pakistanem Europy.

3 komentarze:

  1. Jest jakiś link prowadzący do źródeł przytoczonych danych?

    OdpowiedzUsuń
  2. Posiadam kilka przedwojennych rocznikow statystycznych. Jak na dzisiejsze standardy sa malutkie. Mozna byc je zeskanowac i po starannej obrobce umiescic w sieci lub lepiej po prostu przepisac dane z tabel.

    OdpowiedzUsuń
  3. No proszę. Skarby normalnie :)
    Scan byłby lepszy. No ale to robota.

    OdpowiedzUsuń