Masowanie PKB P1
Simon Kuznets, który jest ojcem pra-wskaznika PKB, w 1971 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii w uznaniu jego prac empirycznych łączących teorię ekonomiczną z rzeczywistym przebiegiem procesów gospodarczych. Zdobył uznanie za zgromadzenie obszernych danych statystycznych dotyczących produktu narodowego, nakładów inwestycyjnych i zatrudnienia i dokonanie poważnej próby obliczenia dochodu narodowego.
Dane poddał analizie statystycznej i ekonometrycznej w powaznej pracy "Modern Economic Growth. Rate, Structure and Spread" z 1966 roku.
"PKB" liczone juz w latach II Wojny Swiatowej było bardzo użyteczne.
PKB to suma konsumpcji, inwestycji, wydatkow rządowych, eksportu netto ( eksport-import) i dochodu netto obywateli za granicą. PKB liczone jest w finalnych cenach brutto.
Wskaznik PKB ma mnostwo wad o czym przekonywał juz sam Kuznets.
-PKB nie uwzględnia duzej części produkcji, która pozostaje poza rynkiem,
-PKB nie uwzględnia efektów zewnętrznych, zarówno pozytywnych jak i negatywnych
-PKB nie uwzglednia spadku wartości niszczonych bezpowrotnie zasobów środowiska przyrodniczego
Usługi matki opiekujacej sie dziecmi w domu nie wlicza sie do PKB. Jednak uslugi opiekunek w zlobku i przedszkolu sa wliczane.
Golac sie sam w domu nie wytwarzasz PKB. Jesli ogoli cie cyrulik to usluga znajdzie sie w PKB. To samo z parzeniem kawy i ugotowaniem obiadu.
W swoim domu mieszkasz za darmo (w USA juz "płacisz" !) ale w hotelu trzeba słono zapłacić.
Wydatki rządowe wlicza się po kosztach do PKB. Tak wiec urzednicy na synekurach wytwarzaja PKB. Wklad nierynkowych rządowych transakcji w dobrobyt jest powszechnie kwestionowany.
Swiadczenia socjalne i zdrowotne swiadczone przez socjalistyczne zaklady pracy w PRL nie byly wliczane do dochodu narodowego. Obecnie te same swiadczenia sa obecne w PKB. Tak wiec kolonie i obozy dla mlodziez w PRL byly za "darmo" a obecnie sa towarem.
Znakomicie sprawe PKB podsumował Robert Kennedy w przemówieniu z 1968 roku:
„Produkt Krajowy Brutto nie bierze pod uwagę zdrowia naszych dzieci, jakości ich edukacji czy przyjemności z ich zabawy. Nie uwzględnia piękna naszej poezji czy trwałości naszych małżeństw, inteligencji w naszej debacie publicznej czy uczciwości urzędników państwowych. Nie mierzy naszego rozumu, naszej odwagi, naszej wiedzy czy umiejętności, naszego współczucia ani przywiązania do naszego kraju. Mówiąc krótko — mierzy wszystko, za wyjątkiem tego, co czyni życie wartościowym”.Rządom na całym swiecie bardzo zależy na wzroscie wskaznika PKB - jest to osobny temat. Toteż podejmuja metodologiczne kroki statystyczne aby wskaznik podnosić
Wysoce kontrowersyjna jest metoda mnoznikow stosowanych w metodzie hedonicznej. Do PKB wlicza sie ceny produktow pomnozone przez mnoznik obrazujacy wzrost ich funkcjonalnosci nie majacy pokrycia w rynkowej cenie. Mnozniki stosuje sie głownie do elektroniki a zwlaszcza komputerow i oprogramowania, samochodow i budownictwa. Poniewaz wzrost mocy obliczeniowej komputerow i pojemnosci ich pamieci jest ogromny to wspolczynniki osiagaja duze wartosci.
Wspolczynniki metody sluza do arbitralnego przeliczania zmian jakosciowych na ilosiowe. Metoda hedoniczna stosowana jest w wielu krajach OECD ale najszerzej w USA -
oecd.org/document/58/0,2340,en_2649_201185_1889402_1_1_1_1,00.html
Najpotezniejsza europejska gospodarka i statystyka niemiec nie stosuje metod hedonicznych a dalyby one tam duze fikcyjne przyrosty PKB. Obecny kryzys obnaza wiele oszustw i pokazuje jak potezne sa faktycznie Niemcy. Jednak w kryzysie Niemcy rozwazaja uzycie metod hedonicznych w statystyce.
W statystyce uzywane sa od lat przerozne metody regresji do wyrazenia inflacji przy zachodzacych zmianach jakosciowych produktow. Jest to jak najbardziej poprawny sposob postepowania . Zwrocmy jednak uwage na to ze metoda hedoniczna jest stosowana selektywnie do wyrobow o coraz lepszej funkcjonalnosci.
Nikt nie bierze pod uwage ze dawnej z kilograma surowej szynki powstawało 800 gramow szybki handlowej a obecnie po nastrzyknieciu i wymoczeniu w wodzie z fosoranami i algami powstaje jej az 2200 gramow ! Tak wiec dla wspolczesnej szynki powinnismy zastosowac mnoznik 0.364. Tak male mnozniki radykalnie zmniejszyłyby jednak PKB. Długookresowy spadek jakosci obserwuje sie w wypadku okolo 80% artykułow zywnościwych. Sa wiec bezmiesne parowki i kiełbasy wieprzowe zrobione z momu, drobiu i maki kukurydzianej.
Uzycie metody hedonicznej obniza corocznie wskaznik inflacji o 10-15% i o tyle samo podnosi wzrost PKB. Zamiast inflacji 5% wyliczymy ze wynosi ona mniej niz 4.5%. Tak wiec dlugoczasowy efekt uzycia metody herdonicznej moze byc potezny.
Do PKB doliczane sa tez w USA "imputed rent" jako "owners's equivalent rent". Statystycy liczą ze kazda własna nieruchomosc jest "wynajmowana" i generuje dochod, ktory wlaczamy do PKB. "Imputed rent" to potencjalny czynsz za wynajem lokalu, ktory ponosilby wlasciciel lokalu zaplacony na wolnym rynku.
ingrimayne.saintjoe.edu/econ/Connections/Sources.html
"The major part of rental payments to persons is in the form of imputed rent of owner-occupied housing. Imputed rent estimates how much rent people who own
their homes would pay if they had to pay rent, and assumes that they then pay this amount to themselves. This is the major class of nonmarket production that
GDP includes. The production that housewives contribute in the home is not counted, crops grown for home use in a vegetable garden are not counted, and
home repairs that a person does for himself are not counted. In all these cases there is production of goods or services and these goods and services could be
purchased in the market. They are not included because estimating their value is too difficult. The Commerce Department does not believe that it is as difficult to estimate the services that a home provides, so does count the value of these services. Also included in rent are royalties and income that comes from the ownership of patents."
Głowny Urzad Statystyczny podlega premierowi a jako taki jest zupelnie niewiarygodny. GUS od lat wlicza do PKB arbitralnie szacowana szara strefe.
forsal.pl/.../436524,gus_bedzie_zaliczal_szara_strefe_do_pkb_aby_poprawic _relacje_dlugu_do_pkb.html
"Bohdan Wyżnikiewicz (były szef GUS) powiedział, że polski urząd statystyczny dwa razy zmienił metodę szacowania PKB, czym "ulżył" tzw. konstytucyjnemu progowi ostrożnościowemu... Wyjaśnił, że w latach 90. XX wieku GUS zaczął powiększać PKB o "legalną" część szarej strefy (produkcję ukrytą - PAP). Natomiast na początku obecnej dekady GUS wprowadził zmiany techniczne dotyczące szacunków wielkości gospodarki, co skutkowało podniesieniem PKB o ok. 5 proc."
Niektore z tych metod byly mi znane ale niektore(metoda hedoniczna czy inputed rent)to prawdziwe perelki.
OdpowiedzUsuńA swoja droga czy slowo Brutto nie znaczy ze aby "podniesc" PKB nnie wystarczy podniesc nieco podatki?Pytam bo sprzeczam sie z takim jednym-ja twierdze ze absurdalna konstrukcja miernika PKB prowadzi do takiego wniosku podczas gdy on twierdzi inaczej.
P.S.Apropo jednego z ostatnich wpisow na temat ladu instytucjalnego polecam swietna ksiazke Hernando de Soto "Tajemnica kapitalu"-moze ktos nie czytal.Znaleziona ponizej.
http://tiny.pl/h2nfp
P.S.S.Swietny blog.
Piotr34
Zabiegi wokoł fikcyjnego wzrostu PKB sa dosc powszechne a ludzka pomyslowosc nie zna granic.
OdpowiedzUsuńHernando de Soto "Tajemnica kapitalu" warty jest polecenia