W ekstensywnym systemie gospodarczym państw socjalistycznych nakłady na inwestycje były spore ale wyczerpał się sposób rozwoju bez dynamicznego postępu technicznego.
Postęp techniczny jest procesem dynamicznym. Parę słów wyjaśnienia ( w literaturze makroekonomicznej jest wyróżnianych kilka rodzajów postępu technicznego ) na temat postępu i technologii. Na "technologie" w moim modelu składają się:
- Efektywne działy badawczo-rozwojowe firm zdolne do samodzielnej kreacji nowych rozwiązań produkcyjnych oraz zamienienia w nie własnej i cudzej myśli naukowo-technicznej. Wieloletnie, kosztowne programy badawczo-rozwojowe są domeną koncernów, które są systemowym dostawcą nowoczesności dla całej gospodarki. Tylko koncerny mają wystarczająco duże zaplecze finansowe i stabilność pozwalające na takie szeroko zakrojone, wieloletnie działania. Kosztowne bywa wyposażenie laboratoriów.
Mistrzami kopiowania a następnie rozwijania zachodnich rozwiązań były Japonia, Korea a teraz są Chiny. Gorzej z kopiowaniem było w ZSRR. Głownie koncerny powiększają dostępny (!) zasób wiedzy naukowo-technicznej. Koncerny organizują cały system gospodarczy i dla nich pracuje mnóstwo firm uczestniczących w kreacji nowoczesności. Jednak bez koncernów te firmy nie mają racji bytu i zawisną w próżni. Firmy socjalistyczne miały nieefektywne działy badawczo-rozwojowe. Często fasadowe lub pozoracyjne.
- Wyższe szkoły prowadzące zaawansowane badania, których wyniki można użyć w przedsiębiorstwach. Polskie szkoły wyższe są tylko z nazwy.
- Legalne i nielegalne sposoby pozyskiwania cudzej wiedzy, która jest używana w działach badawczo-rozwojowych firm. Mistrzami w kradzieży informacji na zachodzie był wywiad Związku Radzieckiego. Obecnie nie próżnują w tej mierze Chiny. Przykładowo radca handlowy to nominalnie urzędnik zatrudniony w zagranicznych placówkach dyplomatycznych, oficjalnie zajmujący się negocjowaniem i zawieraniem umów handlowych. W rzeczywistości to także przebiegły szpieg dokonujący wstępnego rozpoznania dla wywiadu. Gdy w Jugosławii zestrzelono samolot F-117 wykonany w technologii Stealth, jego fragmenty w tajemnicy przetransportowano do Chin, które zaprojektowały i wyprodukowały swój samolot w technologi Stealth, co wydawało się absolutnie niemożliwe !
- Ciągle rosnąca wiedza i doświadczenie pracowników. Zwłaszcza opracowywanie i wdrażanie nowych wyrobów powiększa zasób wiedzy i doświadczenia pracowników. Unowocześniana produkcja generuje wiedze i doświadczenie.
- Efektywny system oświatowy przygotowujący produktywnych pracowników
- Ulepszany system organizacyjny gospodarki i modernizowany system instytucjonalny państwa, który jest ogromnie ważny dla właściwego funkcjonowania modernizujących się firm
- Selektywne i kontrolowane otwarcie systemu gospodarczego na świat stwarzające na firmy konkurencyjny nacisk modernizacyjny i umożliwiający im także nowoczesne zakupy u obcych.
- Ograniczone w czasie przeróżne działania protekcjonistyczne wobec dopiero pączkujących, młodych gałęzi przemysłu. Zbędna ochrona jest szkodliwym czynnikiem rozleniwiającym firmy oraz bodźcem anty-innowacyjnym. Angażuje środki zabrane innym firmom co tym samym pogarsza ich możliwości modernizacyjne i osłabia wzrost gospodarczy. W erze globalizacji nie wolno oficjalnie stosować środków dyskryminacji obcych. Państwo ma jednak cały wachlarz metod administracyjnych aby podmiotom niechcianym utrudnić życie i zniechęcić do swojego rynku.
- Efektywny system wsparcia badań i wdrożeń ze środków publicznych.
- Efektywny rynkowy system wsparcia dla dobrze zapowiadających się nowych firm z nowymi rozwiązaniami.
Idei postępu w wysoko cywilizowanym państwie w istocie podporządkowane jest prawie wszystko !
Globalizacja powoduje że gospodarki państw nie są samodzielne technologicznie ( słowo jest wieloznaczne) i muszą dokonywać nowoczesnych zakupów u obcych. Oczywiście wysoko stojąca technologicznie gospodarka maleńkiej Danii tworzy tylko niewielką ilość nowych rozwiązań w światowej puli ale to w zupełności wystarczy aby równoprawnie istnieć-wymieniać na światowym rynku technologii. Oczywiście im mniejsza gospodarka tym większy jest względny udział w niej wszelkiego importu i exportu. Gospodarka Ziemian jednak od nikogo nie może niczego pożyczyć ani ukraść ani kupić.
Postępy w technologii wytwarzania sprawiają że coraz mniejszy jest jednostkowy nakład czasu pracy pracowników i nakład kapitału ( czyli uprzedmiotowionej pracy ) w całym łańcuchu produkcyjnym, na wyprodukowanie określonej rzeczy. Z drugiej strony produkowane są coraz bardziej zaawansowane wyroby i rzeczy zupełnie nowe. Trzeba dopiero wygenerować u klientów potrzebę posiadania nowej rzeczy !
Po prostu rewelacyjny rozwój ! BC mógłby bardziej restrykcyjną polityką wyhamować początkowy silny wzrost ( stadne zachowanie przedsiębiorców w odpowiedzi na nowości ) ale jest to niecelowe ! Przy postępie technicznym bowiem akumulowany jest nowy, nowoczesny, bardziej produktywny majątek a nie tylko odtwarzany stary technologicznie, zużyty potencjał. Szansa alokowania kapitału w bezużyteczne, przestarzałe inwestycje jest więc znacznie mniejsza.
Szeroko wdrażane nowe "wynalazki" są silnym impulsem rozwojowym. Łatwo zrozumieć dlaczego powstała DotCom Bubble, gdy puchły wyceny firemek, które jeszcze niczego konkretnego nie oferowały. Bańka sztucznie napompowała rynek stron internetowych i firm telekomunikacyjnych. Wiele podmiotów straciło inwestowane pieniądze. Bańka jednak gwałtownie spopularyzowała Internet, a wielkie pieniądze włożone w nowe linie światłowodowe o potężnej przepustowości ( wydawało się ze wręcz absurdalnej ), stworzyły infrastrukturę, którą inaczej budowano by kilkanaście jeśli nie kilkadziesiąt lat. Bez tych linii światłowodowych nie byłoby taniego i ogólnie dostępnego Internetu, także bezprzewodowego w smartfonach i tabletach. Nie byłoby tanich rozmów.
Po latach to jednak Ameryka ma m.in potężne koncerny Apple i Google. W maju tego roku giełdowa "kapitalizacja" Apple przekroczyła 800 mld dolarów z szansą przebicia sufitu 1 bln dolarów w ciągu roku ! Według amerykańskich statystyk "wartość" spółki jest wyższa od wartości gospodarek 45 spośród 50 stanów USA. Jedynie stany Illinois, Floryda, Nowy Jork, Teksas i Kalifornia mogą pochwalić się gospodarkami wartymi więcej niż Apple.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz