Archiwum - Regulacja wariantowa czyli selekcyjna

Archiwum - Regulacja wariantowa czyli selekcyjna

 Regulacja wariantowa ( okreslenia autora ) znana jest takze jako regulacja selekcyjna a w jezyku angielskim jako override control. W polskim pismiennictwa jest ona praktycznie szerzej nieznana mimo iz w praktyce jest szeroko stosowana.

Jednowejsciowy obiekt regulacji moze miec kilka wyjsc. W sytuacji normalnej czyli pozadanej i takiej ktora najczesciej panuje w projektowanym, eksploatacyjnym zakresie punktu pracy obiektu regulujemy glowne wyjscie a dopiero niepozadane przekraczanie stanow minimalnych / maksymalnych na innych wyjsciach ( lub kombinacji wartosci dla zachowania bezpiecznego obszaru pracy ) ma powodowac zapobieganie przekraczaniu tych niedopuszczalnych stanow kosztem porzucenia regulacji glownego wyjscia.
Regulacja selekcyjna jest bardzo uzyteczna przy uruchamianiu i duzych zmianach "obciazenia" czyli punktu pracy.
Porzucenie glownej regulacji powinno byc sygnalizowane wyzszej hierarchicznie warstwie sterowania, ktora musi dokonac koordynacji wszystkich obiektow.

1. Na przyklad glownym celem regulacji napedu kompresora moze byc utrzymanie przeplywu sprezanego gazu na wartosci nadrzednie zadanej wynikajacej z wymagan procesu. Jednak cisnienie nie powinno przekroczyc dopuszczalnej bezpiecznej wartosci w sytuacji gdy pobor gazu zostanie przez odbiornik ograniczony.
Takze jesli prad silnika napedzajacego kompresor probuje przekroczyc dopuszczalna wartosc trzeba przejsc na jego stabilizacje obnizajac zadany przeplyw. Jesli nie ograniczymy pradu silnika ( czyli poboru mocy ) to w koncu zadziala bezpiecznik chroniacy silnik. Stanie kompresor i trzeba odstawic cala instalacje !

2. Na przyklad podstawowa regulacja temperatury wody podgrzewanej w kotle moze byc uzupelniona o regulacje maksymalnej temperatury spalin opuszczajacych kociol.

3. W regulowanym piecu przemyslowym na dosc wysokie temperatury ogrzewanym grzejnikiem elektrycznym o duzym wspolczynniku cieplnym opornosci, normalna jest regulacja zadanej temperatury ale przy zimnym rozruchu grzejnika o malej opornosci dominuje regulacja maksymalnego pradu grzejnika. Brak ograniczenia pradu zimnego grzejnika powodowalby koniecznosc mocnego przewymiarowania tyrystorow sterownika fazowego i koniecznosc przewymiarowania zasilajacej instalacji elektrycznej.

4. W separatorze do ktorego jest doprowadzona mieszanina gazu i cieczy a z ktorego oddzielnymi wyjsciami wychodza gaz i ciecz, pozom cieczy nie moze w nim byc zbyt wysoki bowiem skutecznosc separacji gwaltownie maleje. Poziom cieczy w separatorze ktory normalnie moze byc malo istotny musi jednak przejac via selektor ekstremum regulacje aby ograniczyc naplyw mieszaniny cieczy i gazu lub zwiekszyc odbior.

5. Regulator stumienia pary dostarczajacej posrednio ( przez reboiler ) cieplo do kolumny destylacyjnej normalnie reguluje zadana temperature w kolumnie. Ale podczas rozruchu lub duzych zmian obciazenia ta regulacja moze doprowadzic do zagotowania zbyt duzej ilosci cieczy i niebezpiecznych sytuacji w kolumnie. Dlatego pilnuje sie aby poziom cieczy w kolumnie nie byl ani za maly ani za wysoki i aby spadek cisnienia w kolumnie nie byl za wysoki.

6. Gdy podczas upalow temperatura wody opuszczajacej skraplacz turbiny w bloku elektrowni zaczyna siegac wartosci niebezpiecznych dla zycia biologicznego w rzece to ta temperatura reguluje - ogranicza zadana moc bloku. Regulacja ta moze byc realizowana przez operatora. System ktory zlecil elektrowni generacje zadanej mocy musi otrzymac informacje zwrotna o niewykonywaniu zadania tak aby podwyzszyc generacje w innych dyspozycyjnych zrodlach.

7. Krzyzowy zasilacz laboratoryjny ma potencjometr do ustawiania stabilizowanego napiecia oraz potencjometr do ustalania maksymalnego, stabilizowanego pradu obciazenia. "Normalnie" zasilacz pracuje przy stabilizowanym napieciu wyjsciowym a proba poboru wiekszego pradu niz nastawiony potencjometrem maksymalny powoduje przejscie na selekcyjna stabilizacje pradu i obnizenie napiecia. Stany stabilizacji napiecia lub pradu sa najczesciej sygnalizowane lampkami. Jednak za normalna prace mozna tez uznac prace zasilacza jako zrodlo pradowe z ograniczonym napieciem, chocby do ladowania rozladowanego akumulatora z samochodu. Ograniczenie napiecia zapobiegnie przeladowaniu akumulatora.
Obiektem regulacji w zasilaczu jest wykonawczy tranzystor duzej mocy. Wyjsciami sa napiecia i prady zasilacza ale takze posrednio napiecie Uce tranzystora mocy. A wiec w duzych zasilaczach z preregulatorem dodatkowo chroniony jest jeszcze obszar SOA tranzystora ( a wiec kombinacja Uce i Ic ) , gdzie wybierane napiecie z uzwojen wtornych jest podawane na prostownik mocy albo poprzez przekazniki albo wstepny regulator fazowy tyrystorowy / triakowy tak aby spadek napiecia na tranzystorze mocy nie byl zbyt duzy i niebezpieczny, przynajmniej przez 'dluzsza' chwile. Ten wewnetrzny , niejawny dla uzytkownika system regulacji i zabezpieczenia nie moze a przynajmniej nie powinien "normalnie" w zaden sposob kolidowac z glowna regulacja krzyzowa. Jednak przy niedopuszczalnym zakloceniowym wzroscie napiecia sieciowego czy sklejeniu stykow przekaznika ochrona SOA tranzystora mocy musi zadzialac bowiem przebicie tranzystora mocy oznacza uszkodzenie zasilacza i moze tez doprowadzic do uszkodzenia zasilanego urzadzenia. .

Jesli nie zastosujemy regulacji selekcyjnej to zadzialaja zabezpieczenia urzadzen kompletnie dezorganizujac prowadzony proces. Na przyklad wylaczony zostanie przeciazony silnik.. Separator przestanie dzialac.... Regulacja selekcyjna nie wyklucza stosowania zabezpieczen ale musi byc margines miedzy pilnowanymi przez regulatory niebezpiecznymi poziomami a poziomami dzialania zabezpieczen.

Pierwsze realizacje regulacji wariantowej czy tez selekcyjnej powstaly w czasach gdy produkowano tylko regulatory pneumatyczne PI / PID. W nich kombinowano wielkosci wyjsciowe dwoch regulatorow PI / PID droga wprowadzonych interakcji blokujacych glownie calkowanie.

Regulacje selekcyjna mozna wykonac na dwoch "rownolegle" pracujacych regulatorach PI / PID z ktorych w danym momencie tylko jeden faktycznie reguluje w modzie AUTO i jego wyjscie steruje obiektem. Nieaktywny regulator jest w modzie Manual i jego calkowanie sledzi wyjscie aktywnego regulatora dla bezuderzeniowego przejscia w momencie przelaczenia go na Auto i dolaczenia jego wyjscia do sterowania obiektu . Mozna uzyc wiecej niz dwoch regulatorow i bardziej zlozonego podsystemu do wybierania aktywnego regulatora.

Takie rozwiazania sa skomplikowane i niepolecane. W czesci systemow cyfrowych nie ma gotowej funkcjonalnosci do regulacji selekcyjnej.
Znacznie lepszym rozwiazaniem analogowym i programowym jest selektor ekstremum pracujacy z jednym regulatorem PI o ktorym bedzie mowa dalej. Selektory mozna laczyc kaskadowo.
Konieczne jest odroznienie regulacji wariantowej od regulacji kaskadowej.

"Urzadzenia i uklady automatycznej regulacji", Zdzislaw Trybalski omawiajac system regulacji bloku energetycznego z kotlem przeplywowym ( sa to materialy firmy Siemens dotyczace zastosowania systemu TELEPERM C ) , podaje zastosowanie regulacji selekcyjnej w systemach:
- W nadrzednym ukladzie wypracowujacym wartosci zadane dla systemow bloku
- Regulacji doplywu paliwa
- Regulacji doplywu powietrza spalania
- Wyliczenia wartosci zadanej dla regulacji doplywu wody zasilajacej
- Regulacji doplywu wody zasilajacej
W kazdym wymienionym ukladzie jest kilka wybierakow ekstremum. Najczesciej operuja one na dwoch sygnalach , rzadziej na trzech i wiecej sygnalach

Na rysunkach powyzej pokazano przykladowo czesciowo uszczegolowiona realizacje ukladu regulacji dostarczania wody zasilajacej do kotla bloku energetycznego.
W systemie zastosowano trzy krokowe regulatory PI. Jeden dla pompy z napedem elektrycznym, drugi dla pompy napedzanej turbina i trzeci dla zaworu rozruchowego R celem zapewnienia bezpiecznego obszaru pracy pomp.
Autor powolanej ksiazki dal czesciowo bledny opis. Prostokat z symbolem ">" w srodku to wybierak wartosci wiekszej a z symbolem "<" wartosci mniejszej.
Wvw - wodzona wartosc zadana ilosci wody zasilajacej
a - stacyjka operatora
R - zawor rozruchowy ograniczajacy przeplyw wody zasilajacej sterowany celem zapewnienia bezpiecznego obszaru pracy (SOA) pomp dla unikniecia efektow kawitacji
c - kondensat wtryskowy dla systemu regulacji temperatury przegrzewaczy
d - wartosc dopuszczalnego cisnienia wody zasilajacej
e - wzmocnienie dla toru selekcyjnego regulatora maksymalnego cisnienia wody zasilajacej
f - maksymalny prad silnika elektrycznego pompy
g - wzmocnienia dla toru selekcyjnego regulatora ograniczania maksymalnego pradu silnika e-pompy
h - podgrzewacze wysokocisnieniowe
i - regulatory PI napedow pomp "e i t" zasilajacych
j - bloki sterujace
k - wzmacniacz mocy
l - aktuator hydraulicznego governora turbiny pompy zasilajacej. Governor sam ogranicza obroty turbiny do bezpiecznej wartosci
m - sygnaly automatyki grup funkcyjnych
n - sygnalizacja
o - sygnal wlaczenia pomp
Pw - cisnienia wody za pompami
Cw - przeplywy wody za pompami

Samodzielnie lub wspolnie moga pracowac pompa E (czyli napedzana poteznym silnikiem elektrycznym ) i pompa napedzana turbina czyli T. Pokazany system nie zapewnia jednak automatycznego przejscia z pompy E na pompe T w sytuacji kiedy wystarczajace sa parametry pary do podjecia obciazenia przez Turbine.
Za kazda pompa umieszczono sensory cisnienia i przeplywu ktore posluza do ochrony SOA pomp. Przy niskocisnieniowym rozruchu przymkniety zostaje zawor rozruchowy R i dopiero po podniesieniu cisnienia w podgrzewaczu wysokocisnieniowym i zapewnieniu bezpieczenstwa pracy pompom zawor R zostaje przez regulator stopniowo otwarty. Za pompami umieszczono zawory tak aby pompy mozna bylo odstawic do rezerwy czy remontu.
Pompa E ma sprzeglo hydrokinetyczne regulowane serwo - silnikiem elektrycznym poprzez regulator krokowy. Zaleta sprzegla jest takze ulatwienie startu silnika elektrycznego. Jego wada jest mala sprawnosc i duze straty mocy.
Dostawa pary do niezaleznej Turbiny t-pompy regulowana jest aktuatorem i governorem turbiny, takze przez regulator krokowy. Poniewaz w stanie ustalonym potrzebna moc tej turbiny jest w przyblizeniu proporcjonalna do mocy oddawanej przez turbozespol czyli takze parametrow pary to uklad ma pewne cechy polowicznej samoregulacji podobnie na przyklad jak regulowany szeregowo - rownolegly uklad wzbudzenia generatora synchronicznego czy generatora DC.
Woda z pomp jest podana do kaskady podgrzewaczy wysokocisnieniowych "h" za ktorymi umieszczono normalnie calkowicie otwarty zawor regulacyjny R ( R - Rozruchowy ) sterowany regulatorem krokowym zapewniajacym i pilnujacym bezpieczenstwa SOA pomp.
Safe Operation Area to na wykresie obszar , czyli kombinacja parametrow, w ktorym urzadzenie moze bezpiecznie pracowac. Producenci tranzystorow mocy podaja stosowne wykresy. SOA ma pompa czy silnik Diesela. Obszar SOA moze byc definiowany rowniez dynamicznie, podobnie jak dla tranzystorow.
Normalnie stabilizowany jest na zadanym poziomie przeplyw wody zasilajacej za tym zaworem R ( normalnie calkowicie otwarty ) a wiec na wejsciu kotla czyli w systemie nadkrytycznym na wejsciu podgrzewacza w kotle. .
Opoznienie transportowe jest stosunkowo "male" i pozwala na prace ukladu regulacji pomp z wzglednie duzym wzmocnienem. Z drugiej strony stabilizacja przeplywu juz za podgrzewaczem daje mniejsze oscylacje calego systemu w stanach przejsciowych. Miejsce umieszczenia wiec sensora przeplywu jest kompromisowe.
Ale zastosowana regulacja selekcyjna - wariantowa daje tez ograniczenie maksymalnego, mierzonego cisnienia za pompami co umozliwia umieszczony tam sensor cisnienia.
Podsumowujac uklad moze automatycznie pracowac w nastepujacych konfiguracjach wariantowych
-normalnej wodzonej , roboczej systemowej konfiguracji z regulacja zadanego przeplywu
-z regulacja ograniczajaca maksymalna wartosc cisnienia za pompami ustawianej na "d"
-z regulacja ograniczajaca maksymalna wartosc pradu silnika elektrycznego e-pompy ustawiana na "f"
-z regulacja zaworem R ( Rozruchowym ) ograniczajaca maksymalny bezpieczny obszar SOA pomp

Uklad nadrzedny wypracowujacy sygnal wartosci zadanej powinien wydawac tylko realizowalne rozkazy. Informacje o tym w jakim modzie pracuje system wody zasilajacej powinna byc operatorowi prezentowana. Zwrocmy uwage ze logika - program dodatkowego PLC dla automatyzacji systemu jest sredniego stopnia komplikacji.
Po aktywacji po okresie odstawienia system przymyka rozruchowy zawor R oraz rozlacza sprzeglo hydrokinetyczne e-pompy aby ulatwic ciezki rozruch poteznego silnika elektrycznego e-pomy wody.
Po zalaczeniu silnika e-pompy regulator "e" bedzie w miare wzrostu cisnienia otwieral zawor rozruchowy R a regulator "k" zwiekszal obroty e-pompy az do osiagniecia wartosci zadanej przeplywu. Przy odpowiednich temperaturach roboczych pary system podaje pare turbinie napedzajacej t-pompe ( decyduje o tym takze ustawiony priorytet dla pomp ) i po przejeciu obciazenia wylacza silnik e-pompy. W razie awari turbiny lub t-pompy e-pompa moze byc aktywowana ale jej moc jest ograniczona i blok moze pracowac tylko z niepelna moca.

Zatem autonomiczny system dostarczajacy wode zasilajaca dostaje wartosc zadana ilosci wody zasilajacej i generuje informacje o ewentualnym powodzie nie wykonania zadania. Sygnal nasycenia regulatora ( swiadczy o niemoznosci wykonania zadania ) moze w szczegolnosci zatrzymywac calkowanie w regulatorze nadrzednym.
Generowana wartosc zadana powinna byc zawsze wykonywalna i jesli przy normalnej sprawnosci urzadzen nie jest czesto wykonywana to wadliwy jest algorytm pracy warstwy nadrzednej.

Z reguly uklad regulacji wariantowej sklada sie z regulatora PI do ktorego wejscia podajemy zeskalowane wzmocnieniami sygnaly bledow ( w danym momencie tylko jeden jest aktywny ) z roznych wyjsc obiektow poprzez wybieraki ekstremum czyli minimum lub maksimum, ktore moga byc laczone kaskadowo.
Stala czasowa calkowania regulatora PI z reguly optymalizujemy dla glownego wyjscia ( mod normalnej pracy ) natomiast wzmocnienia sygnalow innych bledow dobieramy tak aby optymalizowac odpowiedz dla poszczegolnych wyjsc. Brak mozliwosci ( tylko w prostej realizacji analogowej ) wyboru optymalnej wartosci Tc dla kazdego wyjscia obiektu z reguly nie ma zadnego znaczenia.
Polska literatura pomija sprawe regulacji wariantowej tak jakby ona wcale nie istniala mimo iz jest w zaawansowanych systemach regulacji stosowana czesto i z pozytkiem. Jest ona koniem roboczym zlozonej automatyki. Analiza odpowiedzi systemow regulacji wariantowej nie jest trywialna i jest ciekawym zadaniem badawczym.
Okreslenie wybierak ekstremum nie jest scisle - wlasciwe, bowiem kojarzy sie z akcja nieciagla podczas gdy wyjscie z wybieraka analogowego jest jak najbardziej ciagle. Warto zauwazyc ze zbyt male wzmocnienia sygnalow bledow wyjsc "nienormalnych" ograniczaja dynamike akcji regulatora pracujacego w konfiguracji normalnej tak ze sygnal sterujacy jest taki aby nie zblizac sie za szybko do "regulowanego niebezpiecznego poziomu" zadnego z wyjsc obiektu. Czasem wiec mozna odrobine podniesc wzmocnienia sygnalow bledow z wyjsc "nienormalnych" godzac sie z ich lekko oscylacyjna odpowiedzia.
Jesli jednak odpowiedz systemu pracujacego w konfiguracji z pomocniczym wyjsciem przy najmniejszym tolerowanym wzmocnieniu jest zbyt oscylacyjna to w torze tym dajemy uspokajajaca dynamike PD zamiast P . Sa to rzadkie sytuacje bowiem wyjscia pomocnicze z reguly maja podobna lub szybsza odpowiedz niz wyjscie glowne obiektu ale jednak takowe sytuacje wystepuja.

Regulacja wariantowa jest szczegolnie uzytecznym narzedziem w stanach rozruchu, duzych zmian i odstawiania bardzo zlozonych instalacji bowiem odciaza operatora od analizy lawiny informacji i podejmowania ogromu decyzji z ktorymi to zadaniami operator po prostu nie jest sie w stanie uporac. Regulacja wariantowa jest wiec sposobem uzbrojenia podsystemow we wlasna "inteligencje" czy tez raczej odpornosc na grozne i potencjalnie patologiczne sytuacje.
Na samoobjasniajacych schematach pokazano analogowa realizacja wybieraka ekstremum.
Realizacja programowa wybierakow ekstremum jest bardzo prosta i to jest kolejny argument za stosowaniem systemow cyfrowych. Czas wykonania operacji wybierania ekstremum jest bardzo maly.

Rozwoj technologi idzie w strone rozwiazan coraz bardziej skomplikowanych, ktore oferowane sa przez ograniczone grono swiatowych firm. Nowoczesne rozwiazania sa drogie a firmy je oferujace wysoce rentowne. Z kolei slabe intelektualnie firmy produkuja to co ogromna ilosc innych firm. Taka produkcja jest albo slabo rentowna albo nierentowna i nie stwarza nadzieji na dobra przyszlosc.
Cytat w powolanej ksiazki - "Jezeli podstawic w poprzednio opisane schematy idowe, konkretne urzadzenia, ktore winny realizowac wymagane funkcje oraz wspolpracowac ze soba , to wtedy dopiero latwo zauwazyc jak skomplikowane musza byc programy dzialania tych urzadzen. Tylko rozbudowany, drobiazgowo przemyslany, zamkniety system regulacyjny, moze sprostac takim wymaganiom."

Oczywiscie Siemensowi nic sie nie przysnilo ani nie spadlo z nieba. To lata prac, prob, doswiadczen i zakumulowanej wiedzy. Technologia rozwija sie ciagle i ewolucyjnie.
Do ciekawych danych ktore nie sa publikowane naleza opasle zestawienia wlasnosci dynamicznych wszelkich obiektow i nastawy regulatorow we wszelkich obiektach regulacji. Jako punkt wyjscia jest to wiedza bardzo pomocna w kazdej nowej konstrukcji. Uruchamianie nowych rozbudowanych instalacji bywa klopotliwe.
Tylko ktos naiwny albo oderwany od zycia moze myslec ze przeprowadzi eksperyment Zieglera - Nicholsa i poprawnie nastawi parametry regulatora PI / PID. W zlozonych instalacjach petrochemicznych czynniki przeplywaja nawet przez 30-50 elementow !

Nowoczesna petrochemia i chemia oparte sa wylacznie na ropie naftowej i gazie ziemnym. Wegiel kamienny jako surowiec dla chemi zostal porzucony. Marza na typowej wielkotonazowej produkcji jest niewielka zas na produkcji tworzyw sztucznych czy poszukiwanych chemikaliach calkiem duza. Duze zaklady petrochemiczne z racji wspoldzialania przeroznych instalacji potrafia byc bardzo skomplikowane.
Wydobyty z pokladu gaz ziemny zawiera kwasne gazy - siarkowodow H2S i dwutlenek wegla CO2. Musi byc on bezwzglednie oczyszczony przed dalszym uzyciem. Latwo powiedziec ale trudniej zrobic. Instalacja do oczyszczania gazu ziemnego moze byc samodzielna lub stanowic element poteznej calosci.

W pokazanej instalacji do usuniecia kwasnych gazow, surowy gaz pod cisnieniem ( ca 30 atm ale zakres pracy jest spory ) podany jest wpierw do separatora S1 gdzie oddzielone sa od gazu kondensaty i woda.
Jak widac odprowadzone sa one do innych wspolpracujacych instalacji ! Surowy gaz w przeciwpradzie przyplywa nastepnie przez wieze absorbcyjna A do gory. Rozcienczony woda rozpuszczalnik ( najczesciej Diethanolamina , dalej jej roztwor wodny nazywany jest rozpuszczalnikiem ) powoli splywa przez kolumne od gory do dolu. Sprawe konstrukcji absorberow, separatorow czy skraplaczy i ukladow regeneracyjnych / destylacyjnych zostawmy na boku. Czysty gaz gora opuszcza instalacje oczyszczajaca.
Temperatura i cisnienie w absorberze wplywaja na szybkosc reakcji wiazania H2S i CO2 przez rozpuszczalnik i sprawnosc oczyszczania ale maja tez wplyw na intensywnosc korozji absorbera i innych elementow systemu. Wybor optymalnych punktow pracy jest istotny.
Poziom rozpuszczalnika na dole absorbera musi miescic sie w okreslonym zakresie bowiem absorbera nie moze dolem opuszczac gaz a z drugiej strony nie moze byc za mocno zalany. Widac zastosowanie dla regulacji selekcyjnej.
"Brudny" przereagowany rozpuszczalnik z absorbera plynie do zaworu dlawiacego obnizajacego cisnienie do okolo 4 atm. W wielkich instalacjach lepiej jest tu zamiast dlawienia zastosowac turbine T ktora wygeneruje energie. Brudny rozpuszczalnik podany jest dalej do separatora S2. Gazowe weglowodory i czesciowo gazy kwasne opuszczaja instalacje i gdzies w calej instalacji sa spozytkowane ( jako surowiec lub jako paliwo ) lub sprezone i podane znow razem z surowym gazem.
Brudny rozpuszczalnik jest w wymienniku przeciwpradowym podgrzany zregenerowanym rozpuszczalnikiem z instalacji regeneracyjnej. Po drugiej redukcji cisnienia brudny rozpuszczalnik podany jest do systemu regeneracyjnego. Cieplo dostarcza tam zasilany para kociol - Reboliler, prawy dolny rog. Pary i gazy opuszczajace w srednio - gornej czesci regenerator podane sa do chlodzonego powietrzem skraplacza, C - Cooler. Z niego mieszanina cieczy i gazu idzie znow do reaktywatora. Gazy kwasne gora opuszczaja reaktywator i sluza za surowiec w innej instalacji. Z siarkowodoru mozna uzyskac siarke.
Regenerator ma okreslona wydajnosc i znow trzeba pilnowac poziomow rozpuszczalnika w nim.
Prawie czysty rozpuszczalnik przez wspomniany juz wymiennik ciepla jest schlodzony i idzie do zbiornika wyrownawczego Tank. Zmniejsza on wachania cisnienia. Poziom cieczy musi byc w nim pilnowany aby nie byl pusty lub przepelniony. Z niego pompa obiegowa P1 ( malej mocy ) podaje rozpuszczalnik do chlodnicy C. Nastepnie czesc rozpuszczalnika idzie do pompy wysokiego cisnienia P2 ( sredniej mocy ) i dalej do absorbera. Czesc zas rozpuszczalnika poprzez sterowany zawor i poprzez filtr czastek stalych wraca do zbiornika wyrownawczego. Filtry usuwaja z oczyszczanego rozpuszczalnika substancje ktore powoduja jego pienienie sie w kolumnie absorbera obnizajac wiazanie z kwasnymi gazami a takze substancje korozyjne. Oczywiscie filtr powinien byc nadzorowany.

Rozwiniety schemat instalacji pokazujacy zgrubnie elementy systemu automatyki ma pelne trzy strony. Zastosowano 6 regulatorow i wybieraki ekstremum. Nawet zgrubny opis funkcjonowania tej automatyki jest obszerny.
System taki musi byc iskrobezpieczny z uwagi na mozliwosc wybuchu czy pozaru.

Takiego czy podobnego systemu automatycznej regulacji i sterowania rowniez nie stworzy z niczego firma ktora nie ma wiedzy i zgromadzonego latami doswiadczenia.
Pomocne sa w projektowaniu programy komputerowe symulujace przebieg reakcji chemicznych i zachowanie "reaktorow" podobnie jak programy pozwalajace w przyblizeniu optymalizowac calkowity koszt funkcjonowania instalacji.

Zdzislaw Trybalski w (..) podaje ze zaklad petrochemiczny o zdolnosci przerobowej 5 mln ton ropy rocznie mial 230 obwodow regulacji i 1100 miejsc pomiarowych. Dane sa niestety bardzo stare. Obecnie ilosc sensorow i obwodow regulacji jest duzo wieksza.
W nowoczesnej petrochemi do regulacji trudnych obiektow stosuje sie takze inne programowe regulatory niz PI / PID chociaz i tu one sa podstawowym koniem roboczym.