wtorek, 21 lutego 2017

Inwestycje infrastrukturalne 16

Inwestycje infrastrukturalne 16

Kierowcy stojący w korku bezpowrotnie tracą swój cenny czas ( za czas pracownika - kierowcy płaci firma ), nadmiernie zużywają prywatne paliwo i prywatny samochód. Inwestycje w sieć dróg czy ulic są natomiast finansowane ze środków publicznych.
Zależnie od ceny ropy naftowej na rynku światowych, w modelu europejskim  dwie trzecie do trzech czwartych ceny paliwa stanowią rózne opłaty i podatki czyli w istocie podatki. Podatek od paliwa jest największą pozycją przychodową we współczesnym budzecie. Z podatków tych ma byc finansowane:
- budowa i utrzymanie sieci dróg
- ochrona zdrowia wszystkich poniewaz wszyscy wdychamy zanieczyszczone powietrze. W praktyce leczenie ludzi starszych pochłania gro środków
- leczenie ofiar wypadków i ich, często dożywotnie, renty

Budzet państwa jest homogeniczny to znaczy środki z podatków wplywają do "wora" i z tego  wora środki wydawane są na różne cele warte uznania lub są rozkradane. Lepsza byłaby sytuacja dokładnego przyporzadkowania pozyskiwanych podatków do konkretnych wydatków.
Sybsydiowanie transportu prowadzi do marnowania środków i marnotrawnego a nawet bezsensownego  używania transportu.
Poważne wątpliwości budzi finansowanie z podatków od paliw leczenia ofiar wypadków i finansowanie rent inwalidzkich. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest finansowanie leczenia ofiar wypadków i rent dla nich z indywidualnego ubezpieczenia Odpowiedzialnosci Cywilnej OC. W tym rozwiązaniu składka na ubezpieczenie OC dla pirata drogowego jest astronomiczna wyłączajac go z aktywności i dalszego szkodzenia społeczeństwu. Sama możliwość ostrego podniesienia indywidualnej składki na OC działa na kierowców dyscyplinująco. Pamiętać nalezy ze w Polsce , na tle zachodu, wypadkow jest za dużo. Obejmowany przez polskie OC koszt naprawy uszkodzonych samochodów jest tylko malym ułamkiem kosztów leczenia ofiar wypadkow drogowych i rent dla nich. 

Rozważmy jak działaby automatyczny regulator majacy dbać o to by nie było korków na drogach. Regulator wyliczyłby optymalny przydział śrdków na drogi biorąc pod uwage także tracony czas kierowców, nadmierne zużycie paliwa i samochodów oraz koszty wypadków. Za pieniadze ze zwiększonego podatku od paliw budowano by drogi dla osiągnięcia optymalnego rozwiązania. Z drugiej strony droższe paliwa racjonalizują transport. Cześć kierowców w miescie cześciej skorzysta ze srodków komunikacji miejskiej zamiast z prywatnego samochodu.  Oczywiście budzet dla takiego rozwiązania nie moze mieć wspołnego wora bowiem zwiekszone podatki paliwowe wykorzystano by z pewnościa do finansowania uprzywilejowanych emerytów !

W centrach miast stosowane są opłaty parkingowe celem racjonalnego użycia miejsc parkingowych tak aby chętni mogli zaparkowac samochód i skorzystac z handlu i usług. W kazdym systemie regulacyjnym wyjątki burzą logike systemu. Gdy prawie za darmo moga parkowac samochody mieszkancy domów przy ulicy to parking jest po prostu zajęty !  Dziwne zwolnienia otrzymują urzędnicy i klienci urzędów nie mogą zaparkować samochodu. Wyjątki stwarzaja równych i równiejszych !

Państwo powinno zajmować sie tylko zadaniami ktorych nie chcą lub nie mogą dobrze wykonać przedsiębiorstwa. Infrastruktura to przykład takiego zadania.
Państwo mając monopol w energetycznych sieciach przesyłowych moze narzucić wręcz zbojeckie opłaty za przesył energi na przykład po to aby sfinansować rozbudowe sieci czy budowę nowych elektrowni.

Zbankrutowany amerykańśki Enron jest przykładem fatalnej roli prywatnych firm w infrastrukturze. Enron nalezal do największych firm amerykańskich końca lat dziewięćdziesiątych.
Teatr muzyczny w Huston wystawił satyryczną dwuaktówkę "Enron: The musical" gdzie w 28 piosenkach "pracownicy i szefowie" śpiewają o sprawach firmy. Jako podklady muzyczne uzyto wielkich broadwayowych hitów. Glówne role w satyrze odgrywają jego prezesi wyśpiewujący o swoich prawdziwych pomyslach na gigantyczne oszustwa maskowane w porozumieniu z renomowanym "księgowym" Arthurem Andersenem. Sytuacja jest rzeczywiście komiczna bowiem prezesi Enronu faktycznie cienko "zaspiewali" przed sądem federalnym w Huston gdzie oskarzeni byli o dziesiątki zarzutów związanych z doprowadzeniem firmy do upadlości i oszukaniem dziesiątków tysięcy ludzi.
Prezes Enronu J. Skilling został uznany za winnego 19 zarzutom, za co skazano go na 24 lata i 4 miesiące więzienia, a także obłożono karą wypłaty odszkodowania w kwocie 45 mln dolarow. Przewodniczący rady dyrektorów K. Lay został uznany za winnego sześciu zarzutom, jednak nie zdążył odbyć kary, gdyż zmarł na zawał serca w lipcu 2006 roku.
Enron wymyslił i zastosował strategie fikcyjnych identycznych dwukierunkowych przesyłow energi nazwana Dead Star. Oczywiscie niczego nie przesyłal. Dzieki niej za nic kasował Kalifornijczyków.
To Enron stwierdził ze najlepiej jest maksymalnie zaniedbać sieć przesyłowa aby pozniej pod hasłem przeciazen i zatorow ostro kasowac klientow za usługi przesyłowe.  
   
Od ponad 40 lat w inżynierii mechanicznej, elektrycznej i budowlanej stosowane jest projektowanie wspomagane komputerowo czyli CAD ( Computer Aided Design). System CAD służy do kreslenia oraz wykonywanie dokumentacji rysunkowej z modeli cyfrowych. Program ma baze danych elementów standardowych i opracowanych indywidulanie. Edytor graficzny pozwala na tworzenie efektownych realistycznych trojwymiarowych prezentacji. Jednak "inteligencja" takiego systemu jest prawie ze zadna. Z systemem CAD może wspólpracowac system CAM - Computer Aided Manufacturing ( komputerowe wspomaganie wytwarzania) automatycznie generujacy pliki do maszyn CNC i robotów.
"Inteligencja" to dopiero  metoda elementów skończonych dla obliczen wytzymałościowych,  inżynieria odwrotna RE ( Reverse Engineering ) oraz optymalizacja. Z tą ostatnią są największe problemy mimo iż wielkie koncerny nad tematem optymalizacji zawziecie pracują od czasu narodzin komputerów w latach pięćdziesiątych

Przełom lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych przyniósł wysyp  zastosowań metod programowania liniowego i jego odmian oraz optymalizacji nieliniowej. Stara, obszerna ( blisko 700 stron ) książka „Matematyczne podstawy projektowania inżynierskiego”, R.Stark, R.Nichols, PWN 1979 daje także przegląd zastosowań metod optymalizacji. Angielskojęzyczny oryginał tej książki, Mathematical Foundation for Design: Civil Engeenering Systems,  Mc Graw-Hill Inc. wydano w 1972 roku. Książka jest poświecona sprawom badan operacyjnych i inżynieri systemów (  operations research and systems engineering , brak dobrej terminologi polskiej ). Zawiera bardzo dużo przykładów inżynierskich do samodzielnego rozwiązania.

Od lat siedemdziesiątych w zasięgu dużych firm zachodnich sa różne algorytmy do optymalizacji.
Popularyzacja komputerow PC przyniosła ogólną dostępność edytorów graficznych CAD do rożnych celów projektowych. Dopiero jednak w XXI wieku komercyjne programy wyposażano w rózne efektywne ( a nie pozoracyjne ) algorytmy do optymalizacji konstrukcji.
Wspołcześnie chinski projektant wyposażony w odpowiednie oprogramowanie może szybko stworzyć odpowiedni projekt optymalnego ( według mieszanki kryteriów ) mostu czy tunelu. Program może mu zrobić harmonogram działań. Stworzy pliki sterujące do maszyn CNC chocby tnących i spawających grube blachy na konstrukcje mostu.,itd.
W stosunku do amerykańśkich inżynierów sprzed 50-80 lat Chińćzyk jest w bardzo komfortowej sytuacji.  Czerpie z potencjału zapoznienia Chin.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz