Pierwsze elektryczne chłodziarki domowe to chłodziarki absorpcyjne. Obecnie praktycznie nie sa produkowane jako ze cechuje je mierna wydajnosc i dominuja chłodziarki sprężarkowe
Pierwsza elektryczna chłodziarka domowa do sprzedaży została wprowadzona w Chicago w 1913 roku. W tym samym roku pojawiły się pierwsze chłodziarki w Niemczech. Z racji zaporowej ceny byly one dostepne tylko dla bogaczy. Sprezarkowa chlodziarka Kalvinator w 1922 roku kosztowała az 714 dolarow podczas gdy Ford T model z 1922 roku kosztował 450 dolarow.
Dopiero wprowadzoną do sprzedazy w 1927 roku przez giganta General Electric chlodziarke przezwaną jako "Monitor-Top", sprzedano w milionach egzemplarzy. Uzyto w niej toksycznych i niebezpiecznych (sulfur dioxide (R-764) , methyl formate) czynnikow chlodniczych. Odkrycie w latach dwudziestych nietoksycznego i niepalnego freonu umozliwilo bujny rozwoj rynku chlodziarek domowych gdzie toksyczne wycieki nie moga byc tolerowane.
Chłodziarka sprężarkowa lub po prostu lodowka to napedzana energia elektryczna pompa cieplna pobierajaca cieplo z izolowanej cieplnie komory lodowki i przenoszaca je do radiatora oddajacego cieplo do otoczenia. Realizuje ona lewobieżny obieg Lindego.
Współczynnik wydajności chłodniczej to iloraz ilosci przepompowanego ciepla do zuzytej energi elektrycznej. Wspolczynnik ten jest tym mniejszy im wieksza jest roznica temperatur miedzy zrodlem ciepla a radiatorem. Od wielu lat obserwuje sie poprawe wydajnosci chlodniczej droga udoskonalania kompresorow oraz silnikow elektrycznych. Duze znaczenie ma takze rodzaj uzytego czynnika chlodniczego.
Duze znaczenie dla poboru energi elektrycznej ma jakosc izolacji cieplnej lodowki przez ktora cieplo z otoczenia dostaje sie niestety do komory chlodziarki. Tradycyjnie jako izolator cieplny stosowano pianke uretanowa. Grubosc izolacji dochodzila do 100 mm.
Opatentowane przez Panasonica izolacyjne panele ze specjalnego włókna szklanego rzekomo polepszają wydajność izolacji nawet do 20 razy w porównaniu z konwencjonalnym uretanem.
W niedawnej przeszlosci chlodziarki byly zdecydowanie najwiekszym domowym konsumentem energi elektrycznej. W USA minimum sprawnosci lodowek domowych wyznacza National Appliance Energy Conservation Act (NAECA). Upowszechnienie i stanienie energi elektrycznej spowodowało ze od lat trzydziestych sprawnosc lodowek malala az do lat siedemdziesiatych a nie rosla jak moznaby oczekiwac. Skladalo sie takze na to dodawanie chlodziarce kolejnych funkcji.
System europejskich etykiet efektywności energetycznej wprowadziła unijna dyrektywa ELD 92/75/WE, która od lipca 2011 roku została zastąpiona przez dyrektywę 2010/30/UE. Klasy efektywności energetycznej dla chłodziarek oznaczone sa A+++, A++, A+, A, B, C,D, E, F,G. Etykieta informuje o zestandaryzowanym rocznym zużyciu energii w kWh. System etykiet nie przewiduje niestety skutecznych sankcji dla producentow - oszustow.
Przytoczony przez Szczesniak.pl wykres wskazuje ze przeciętna lodówka w USA zużywa obecnie blisko 4 razy mniej energii niz w 1972 roku. W 1972 r. zużywała prawie 2 megawatogodziny, gdy obecnie zaledwie 500 kWh.
"Cena lodówki także spadła z ponad 1500 dolarów po szoku naftowym w 1973 r. do 550 $ obecnie. Prawie trzykrotnie, licząc w dolarach 2010 roku. Pojemność lodówki ustabilizowała się w tym okresie na poziomie 600 litrów."
Kryzys naftowy skutecznie narzucil efektywnosc energetyczna lodowek.
Z danymi technicznymi podawanymi przez producentow roznie bywa i w czesci sa one tylko nieuczciwym chwytem reklamowycm.
W ramach projektu ATLETE (Appliance Testing for Energy Label Evaluation), finansowanego w 75% ze środków Komisji Europejskiej, niezależne organizacje przez dwa lata przebadały 80 lodówek dostępnych na europejskim rynku, w tym również w Polsce. w 2011 roku podano ze ponad połowa dostępnych w sprzedaży chłodziarkozamrażarek podaje nieprawdziwe deklaracje poboru energii, klasy energetycznej czy temperatury chłodzenia. Co czwarta lodówka zużywa więcej energi, niż obiecuje producent.
Urządzenia testowano pod względem ich zgodności z etykietami określającymi takie parametry, jak: klasa efektywności energetycznej, zużycie energii, temperatura przechowywania, pojemność chłodziarki, czas chłodzenia po odłączeniu zasilania oraz zdolność zamrażania. Jak wynika z badania, największe odchylenia były w zakresie zdolności zamrażania – wytycznych nie spełniała jedna trzecia wszystkich urządzeń. Słabo wypadła też pojemność chłodziarek – w przypadku 27% z nich była niższa od deklaracji producentów. W kwestii zużycia energii deklaracje były niezgodne w przypadku 23% urządzeń.
Lodowki nastepujacych producentow zawiodły w przynajmniej jednej z sześciu kategorii: Indesit, Samsung, Candy, Fagor, Daewoo, Zanussi, LG i Amica.
Bosch, Siemens, Miele, Liebherr, Whirlpool, turecki Beko i Polar nie oszukiwali klientow. Lodówki tych firm w pelni odpowiadały wszystkim parametrom wskazanym w dokumentacji technicznej.
Swiatowymi potentatami w produkcji lodowek sa Chiny (31 mln sztuk), USA (12), Korea (8).
Tradycyjnie kompresor domowej lodowki napedzal asynchroniczny silnik jednofazowy, ktorego sprawnosc jest mala i znacznie mniejsza od sprawnosci silnika trojfazowego. Jednak regula jest w mieszkaniach instalacja jedno a nie trojfazowa.
Od mniej wiecej 15 lat sa obecne na rynku lodowki z trojfazowymi silnikami synchronicznymi z magnesami stalymi zasilane z inverterow. Silnik pracuje przez znacznie wiekszy okres czasu z regulowanymi obrotami niz w klasycznej lodowce. Pozwala to zmniejszyc roznice temperatur czynnika chlodniczego dla pompy cieplnej i znacznie poprawic sprawnosc termodynamiczna. Dodatkowo silnik ma duzo wyzsza sprawnosc niz silnik tradycyjny. Lodowka jest normalnie zasilana jednofazowo.
Poczatkowo ceny tych nowoczesnych lodowek byly bardzo wysokie ale notuje sie systematyczny spadek cen. Uzyte w konstrukcji invertera moduły tranzystorow IGBT staly sie standardem przemyslowym produkowanym masowo i stanialy ogromnie. Takze wydajne mikrokontrollery bardzo stanialy.
Niestety ta wyrafinowa technologia została opanowana i doprowadzona do poziomu produkcji masowej tylko w Japonii, Korei, USA i Niemczech. Kraje peryferyjne chcac produkowac energooszczedne lodowki musza wyrafinowana technologie importowac. Z kolei Chiny mocno trzymaja w reku surowce do produkcji uzywanych w silnikach magnesow neodymowych.
Wspolczesnie komore lodowki oswietlaja diody LED. Zużycie energii przez białą diodę LED jest na poziomie jednej czterdziestej (!) zuzycia zwykłej żarówki o mocy 40W.
Wszystkie uwagi co do silnika i kompresora sa rowniez adekwatne dla klimatyzatora czy tez szerzej systemow HVAC - Heating, Ventilation, Air Condition.
Poniewaz panstwo polskie calkowicie zawodzi w budowie czy tez sklonieniu podmiotow komercyjncyh do budowy nowych elektrowni pewna szansa na odwleczenie blackoutu jest modernizacja domowego sprzetu. Jednak sprzet ten Polacy maja juz calkiem niezly i mozliwosci sa juz niewielkie ale jednak istnieja.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz