Nie chcecie po dobroci to macie okragly stol

Nie chcecie po dobroci to macie okragly stol

 W połowie 1987 roku elita PRL uwazala , że uda im się zapanować nad nastrojami społecznymi w kraju oraz pokonac trwający od 1979 roku ciezki kryzys gospodarczy. Sytuacja byla zla ale zaczela sie stabilizowac.
W 1985 zniesiono kartki na cukier wprowadzone w 1976 roku. W lutym 1986 przystąpiono do eksperymentalnej sprzedaży nadwyżek mięsa poza systemem kartkowym. Wyniki byly pozytywne. W 1987 roku obniżono płace realne o 3,5 % co przyczynilo sie do stabilizacji sytuacji i stopniowego zapelnienia polek sklepowych. Co ciekawe zauwazalna obnizka realnych plac nie spowodowała wybuchu protestow spolecznych.

Zalozenia drugiego etapu reformy gospodarczej opracował powołany w październiku 1985 roku rząd pod przewodnictwem premiera Zbigniewa Messnera.
Mozna jedynie spekulowac ze chodzilo o miekkie odlaczenie od biurokratycznego kapitalizmu panstwowego nazywanego socjalizmem, elementow biurokratycznych a zwlaszcza centralnego planowania a przede wszystkim pozbycie sie skladnikow ideologicznych i postawienie na funkcje rynku. Czyli cos na ksztalt dynamicznego kapitalizmu chinskiego.
Do takich zmian potrzebna byla jednak extra legitymacja narodu. Referendum zostało przeprowadzone 29 listopada 1987 na mocy przyjętej pół roku wcześniej Ustawy o konsultacjach społecznych i referendach.

Zadano społeczeństwu następujące, dosc dziwne pytania:
1. Czy jesteś za pełną realizacją przedstawionego Sejmowi programu radykalnego uzdrowienia gospodarki, zmierzającego do wyraźnego poprawienia warunków życia, wiedząc, że wymaga to przejścia przez trudny dwu-trzyletni okres szybkich zmian?
2. Czy opowiadasz się za polskim modelem głębokiej demokratyzacji życia politycznego, której celem jest umocnienie samorządności, rozszerzenie praw obywateli i zwiększenie ich uczestnictwa w rządzeniu krajem?

Przeprowadzone wczesniej badania opini publicznej prawdopodobnie daly niedokladny obraz pogladow spoleczenstwa i oczekiwania wladz co do mozliwosci uzyskania od spoleczenstwa specjalnej legitymacji do zmian ustrojowych i gospodarczych byly zbyt optymistyczne.
Ustawa o referendum wprowadzała bardzo restrykcyjny wymóg uzyskania ponad 50%, ale nie spośród głosujących, tylko ze wszystkich osób uprawnionych do głosowania ! Według oficjalnych danych w referendum wzięło udział 67,3% uprawnionych. Na pierwsze pytanie "tak" odpowiedziało 66,04% głosujących, a na drugie - 69,03%
Na pierwsze pytanie "tak" odpowiedziało wiec wedlug restrykcyjnych kryteriow ustawy 44,28% uprawnionych, a na drugie - 46,29%. Referendum nie było wiążące ale rzad i tak postanowil delikatnie zapoczątkować II etap reformy.
W sytuacji braku legitymacji do zmian pracowano rownolegle nad oszukanczym procesem Simulacrum nazwanym Okraglym Stolem.

Konieczna byla przede wszystkim zmiana chorych relacji cen roznych towarow. Zmiane relacji cen planowano dokonac selektywnymi podwyzkami cen. Dodatkowo podwyżka cen z 1 lutego 1988 roku miała ściągnąć nadmiar pieniądza z rynku i przywrocic równowage rynkowa. Jednak placa realna miala spasc tylko o 2% a nie tak jak rok wczesniej o 3.5%. Zdarzyly sie jednak rzeczy pozornie zagadkowe.

Oto realny wzrost płac w latach 1957-2007 (rok poprzedni = 100)
1957-108,3 1974-106,5 1991- 99,7
1958-103,3 1975-108,7 1992- 97,2
1959-105,0 1976-103,9 1993- 97,1
1960- 98,5 1977-102,3 1994-101.6
1961-102,6 1978- 97,3 1995-102,9
1962-100,4 1979-102,1 1996-105,5
1963-102,5 1980-104,0 1997-105,9
1964-102,0 1981-102,3 1998-103,4
1965-100,0 1982- 75,1 1999-104,7
1966-103,4 1983-101,2 2000-101,0
1967-102,5 1984-100,5 2001-102,5
1968-101,2 1985-103,8 2002-100,7
1969-101,6 1986-102,6 2003-103,4
1970-101,7 1987- 96,5 2004-100,7
1971-105,6 1988-114,4 2005-101,8
1972-106,4 1989-109,0 2006-104,0
1973-108,7 1990- 75,6 2007-106.3

Zamiast planowanego spadku plac realnych o 2% nastapił jednak bezprecedensowy wzrost az o 14.4%. Nigdy wczesniej ani pozniej nic takiego sie nie zdarzylo.
Za podwyżkami cen szla rekompensata z tytułu podwyżki i dalsze podwyżki płac i wzrost cen. Rynek, ktory mial byc ustabilizowany zostal zalany pieniedzmi !